Thùy Linh - HỆ LỤY
Hy Lạp lâm vào khủng
hoảng có thể dẫn đến vỡ nợ vào đầu năm 2010 mà nguyên nhân chủ yếu là do…“lừa đảo” và “bệnh thành tích”. Những
năm trước khi thành lập Eurozone vào năm 1999, các nước ở châu Âu cố gắng giảm
thâm hụt ngân sách xuống dưới 3% để gia nhập vào khối này. Theo các báo chỉ ra
thì Hy Lạp thâm hụt nghiêm trọng nhưng lại báo
cáo láo với châu Âu về con số thâm hụt của mình, cụ thể là: 2,5% vào năm
1998 và dự báo sẽ còn 1,9% vào năm 1999. Nhưng tháng 3-2000, theo một tiêu chuẩn
kế toán mới cho thấy thâm hụt thực sự của Hy Lạp năm 1998 là 3,2% và năm 2004
trong một báo cáo khác lại chỉ ra con số thâm hụt của Hy Lạp vào năm 1998 là
4,3%. Dưới áp lực của châu Âu, Hy Lạp công bố là 3,2% bởi trước đó đã tính các
trợ cấp thuế ước tính của châu Âu vào nguồn thu chính phủ. Bốn tháng sau đó, Hy
Lạp thừa nhận đã bỏ qua một số khoản chi tiêu quân sự, tính cao lên giá trị thặng
dư an sinh xã hội cùng lãi suất thấp đi, nên con số thực phải là 4,6%. Và
3-2005, Hy Lạp “thành thật” thông báo thâm hụt năm 2003 là 5,2%. Trong lần “thành
thật” cuối cùng vào cuối năm đó, đã tăng lên mức 5,7%. Sau 18 tháng, số liệu
thâm hụt năm 2003 tăng từ 2,6 tỉ lên 8,8 tỉ euro. Châu Âu sau nhiều lần tranh
cãi, cuối cùng 5-2010, EU và Quỹ Tiền tệ quốc tế IMF thông qua khoản trợ trị
giá 120 tỉ euro (tương đương 160 tỉ đô la Mỹ) trong ba năm tới nhằm giúp Hy Lạp
vượt qua khủng hoảng nợ. Với mức vay nợ như trên, Hy Lạp đang phải đối mặt với
khoản nợ đến hạn phải thanh toán 8,5 tỉ euro (tương đương 11,3 tỉ đô la Mỹ)
trái phiếu chính phủ vào ngày 19-5-2010. Hầu hết các khoản nợ của Hy Lạp là ngắn
hạn, trong đó, số nợ phải trả trong năm 2010 là 16% tổng nợ. Mà Hy Lạp chỉ là quốc gia nhỏ ở Nam Âu, với
dân số khoảng 11 triệu người, có thu nhập bình quân đầu người khoảng 17.440 đô
la Mỹ, tỷ lệ thất nghiệp trung bình là 10,2%.
Còn Việt Nam thì sao?
Theo nghiên cứu của
các nhà kinh tế thì “nợ công của Việt
Nam hiện nay đang ở mức 54,3% GDP với tốc độ tăng trưởng nợ hàng năm trên 15%.
Với tốc độ này, nợ công của Việt Nam sẽ vượt 100% GDP, một con số đáng báo động
đối với một nền kinh tế nhỏ đang phát triển và phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu sản
phẩm nông nghiệp thô và công nghiệp nhẹ”. Và, “theo The Economist
Intelligence Unit, nợ công của Việt Nam năm 2001 mới là 11,5 tỷ USD,
tương đương 36% GDP, bình quân mỗi người gánh số nợ công xấp xỉ 144 USD. Nhưng
tính đến hết năm 2010, nợ công đã tăng lên 55,2 tỷ USD, tương đương 54,3% GDP và hiện tại, Việt Nam được xếp vào nhóm nước
có mức nợ công trên trung bình. Như vậy, trong vòng 10 năm từ 2001 đến nay, quy mô nợ
công đã tăng gấp gần 5 lần với tốc độ tăng trưởng nợ trên 15% mỗi năm”. Và,
“năm 2011, dự kiến trả nợ 86.000 tỉ đồng, chiếm 12,5% tổng thu NSNN. Năm 2012 sẽ phải trả 100.000 tỉ đồng, chiếm
13,5% tổng thu NSNN, một con số không hề nhỏ trong quy mô khiêm tốn của NSNN hiện
nay. Trong khi nợ công của Thái Lan 44,1% GDP và dự trữ ngoại hối là 176 tỉ
USD; Indonesia, Malaysia nợ công 26,9% GDP, Philippines là 47,3%”. Bộ trưởng
Bộ Tài chính Vương Đình Huệ cho biết thêm: tính đến 31/12/2010, tỷ lệ nợ Chính
phủ là 45,7% GDP, nợ nước ngoài là 42,2%, nợ công là 57,3%. Trong kế hoạch
trình Quốc hội, ước tính đến 31/12/2011, nợ công là 54,6%, đến 31/12/2012 là
58,4% GDP. Chỉ số này được tính trên cơ sở dự kiến kịch bản tăng trưởng 6%, nếu
như kịch bản tăng trưởng đạt được mức 6,5% tỷ lệ nợ công thấp hơn đáng kể.
Nhưng mấy tháng vừa qua tăng trưởng của Việt Nam đâu như chỉ hơn 4%? Còn theo đại biểu quốc hội Trần Du Lịch, nợ nước ngoài của Việt Nam hiện tương đương 50 tỉ USD,
lớn gấp 3 lần so với dự trữ ngoại hối (khoảng 14-15 tỉ USD). Nếu tiếp tục với tốc độ này thì chỉ trong vòng 5 năm nữa,
đến năm 2016, nợ công của Việt Nam sẽ vượt quá 100% GDP như hai nước thành viên
EU mới lâm vào khủng hoảng nợ công gần đây là Hy Lạp (133,6%), Ailen (129,2%).
Giả sử con số này là
chính xác thì bức tranh đã không mấy sáng sủa. Nếu rơi vào căn bệnh “thành tích” và “nói dối không
ngượng miệng” như Hy Lạp, cộng với tính
không minh bạch vốn có thì thực tế phải thế nào? Không biết trong số nợ công này đã tính số tiền 4,5 tỷ đô la mà
Vinashin nợ chưa? Các quả đấm thép dưới sự điều hành của Chính phủ (EVN, Than-khoáng sản,
Ngân hàng…) gần đây bị bóc trần một phần sự thật là thua lỗ và nợ đầm đìa liệu
có được đưa vào con số nợ trên không? Nếu kể đến bức tranh ảm đạm của khủng
hoảng kinh tế chưa hề có dấu hiệu giảm chứ đừng nói là chấm dứt thì ra sao? Sự
phá sản hàng loạt các doanh nghiệp và đình trệ sản xuất sẽ đưa nền kinh thế VN
đến bờ vực thảm hoạ chứ? Liệu Việt Nam có giống như Hy Lạp về nguy cơ vỡ nợ
không?
Mình vốn không phải
dân kinh tế nên đọc các con số này phải kiên nhẫn lắm mới không nổi cáu. Và nói
dài dòng như trên để ngẫm nghĩ một điều khác…
Khi Hy Lạp chìa tay ra
đề nghị các nước châu Âu cứu quốc gia họ thì giới tài chính hàng đầu châu Âu
nhóm họp, thuyết phục lẫn nhau để đưa ra gói tài trợ 160 tỷ đô la trong vòng 3
năm với yêu cầu Hy Lạp “thắt lưng buộc bụng”. Nhưng Hy Lạp đáp lại nghĩa cử của
châu Âu thế nào? Giữa tháng 5-2012 này, chính phủ Hy Lạp vẫn chưa thành lập được
chính phủ vì bất đồng từ yêu cầu của châu Âu, tức là “thắt lưng buộc bụng” cho
chi tiêu. Nhà lãnh đạo Alexis Tsipras của Liên minh các lực lượng cực tả
(Syriza), về thứ hai trong cuộc bầu cử sớm tại Hy Lạp mới đây, khẳng định sẽ
không tham gia bất kỳ chính phủ nào có ý định thực thi các điều khoản trong thỏa
thuận cứu trợ tài chính quốc tế với Athens vì cho rằng thỏa thuận đó "quá
nghiệt ngã" và đi ngược lại với ý nguyện của cử tri đã bỏ phiếu ủng hộ cho
đảng này. Trong khi đó, các chủ nợ quốc tế khác cảnh báo Hy Lạp nước này buộc
phải thực hiện các cam kết về cắt giảm chi tiêu, nếu không sẽ phải đối mặt với
nguy cơ ra khỏi Eurozone. Hy Lạp đã tránh được việc rút khỏi Eurozone hai lần
trong hai năm qua khi họ thương thảo được một thỏa thuận giải cứu về tài chính
giá trị nhiều tỉ USD với EU và IMF để giúp cho Hy Lạp tránh vỡ nợ. Đổi lại Hy Lạp
bị buộc phải áp dụng các biện pháp thắt lưng buộc bụng khắc khổ đã gây ra tình
trạng chống đối lan rộng trong xã hội. Dân Hy Lạp quen sung sướng giờ bắt chịu khổ
nên nhất định không chịu. Lòng yêu nước của cư dân ở cái nôi văn minh nhân loại
này không thể so sánh với dân Nhật. Vậy mà chính phủ họ đến giờ vẫn nhẫn nại
thuyết phục… Bộ trưởng Tài chính Đức Wolfgang Schauble tuyên bố khu vực đồng tiền
chung Châu Âu (Eurozone) sẽ có thể đương đầu nếu Hy Lạp rút khỏi liên minh tiền
tệ này. Bộ trưởng Schauble nói: "Chúng
tôi muốn Hy Lạp vẫn nằm trong Eurozone. Song nước này cũng phải muốn như vậy và
sẽ hoàn tất các bổn phận của mình. Chúng tôi không thể ép bất cứ ai. Châu Âu
không dễ dàng chìm như vậy”. Eurozone đứng vững nếu Hy Lạp ra đi. Nguy cơ
Hy Lạp bị “đuổi” ra khỏi Eurozone là nhãn tiền để châu Âu thoát khỏi gánh nặng
của kẻ chỉ biết ngửa tay nhận tiền của người khác mà vẫn không biết trân quí lời
khuyên của thiên hạ.
Lại nói đến Việt Nam…
Hy Lạp được các nước châu Âu chìa tay giúp đỡ khi bĩ cực và
khối Asean dửng dưng với Philipine và Việt Nam khi phải đơn độc chống đỡ Trung
Quốc cho thấy tinh thần “đoàn kết các nước Asean” thê thảm đến mức nào?. “Đáng
tiếc là sự thiếu tương trợ đó có vẻ như đã là một cung cách bất thành văn của
các nước ASEAN trong tranh chấp Biển Đông. Ngược dòng thời gian trong khoảng một
năm vừa qua, chúng ta có thể thấy khi TQ giam cầm các ngư dân VN đánh cá tại
vùng Hoàng Sa, không có nước ASEAN nào lên tiếng để ủng hộ một cách giải quyết
công bằng. Khi TQ gây sức ép lên các hoạt động dầu khí của Philippines trong
khu vực bãi Cỏ Rong, không hề có nước ASEAN nào lên tiếng ủng hộ Philippines.
Khi TQ gây áp lực lên tập đoàn dầu khí Ấn Độ ONGC Videsh nhằm khiến họ rút khỏi
Lô 127 và 128, nằm giáp bờ biển đất liền Việt Nam, không có nước ASEAN nào lên
tiếng ủng hộ Việt Nam. Khi tàu hải giám và các tàu đánh cá của TQ phá hoại thiết
bị địa chấn của các tàu khảo sát Việt Nam, không có nước ASEAN nào lên tiếng ủng
hộ Việt Nam. Khi tàu TQ dọa đâm vào tàu khảo sát cho Philippines tại bãi Cỏ
Rong tháng 3/2011, không có nước ASEAN nào lên tiếng ủng hộ Philippines”.
(Dương Danh Huy – Không còn ai để lên tiếng bênh vực cho tôi”- VNN).
EU và ASEAN có hai giá trị nhân văn khác nhau? Có quan điểm
tiếp cận quốc tế khác nhau? Có cung cách tham gia và điều hành vào một tổ chức
quốc tế với mục đích, quyền lợi khác nhau? Thật sự thất vọng về Asean…
Nhưng nói đi thì phải ngẫm lại mình.
Để được người khác hết lòng với mình thì không thể kêu gọi
suông hay trông chờ lòng “từ thiện đoàn kết” vô điều kiện từ người ngoài trong
khi không những không làm gì tốt cho thiên hạ mà còn toàn nghĩ xấu cho họ. Những cụm từ tưởng
như vô thưởng, vô phạt: “bị các thế lực thù địch bên ngoài lôi kéo”; “kẻ thù
bên ngoài chống phá”; “phản động bên ngoài”… sẽ thấm dần vào cung cách hành xử
của các nước dành cho VN. Không
ai muốn nhận làm bạn một kẻ luôn coi họ là kẻ thù hay có ác ý. Không ai muốn
quan hệ làm ăn, bảo vệ một kẻ trí thấp, ít tiền nhưng hãnh tiến vì có “bản lĩnh
chính trị vững vàng, ý chí cách mạng kiên định và tầm nhìn chiến lược sáng suốt”
và “phải khẳng định chế độ dân chủ ở nước ta là dân chủ xã hội chủ nghĩa” để cãi chày cãi cối với thang giá trị
phổ quát về dân chủ, nhân quyền của nhân loại. Các cơ hội không chờ đợi. Người
muốn đến kết bạn cũng không thể kiên nhẫn vô điều kiện. Nếu cứ tiếp tục sản xuất
các Nghị quyết TW để thay cho Hiến pháp, Pháp luật miễn sao duy tu và giữ được
càng lâu ý thức hệ cho quyền lợi của từng cá nhân và nhóm lợi ích như bây giờ
thì cái ngày sắp sụp đổ như Hy Lạp đang đến gần…
Ngày đó thì sao?
Liệu VN có thể kêu gọi Asean giải cứu như Hy Lạp kêu gọi
châu Âu cứu trợ?
Liệu Asean có chìa tay cho VN như Eurozone chìa tay cho Hy
Lạp?
Có kêu gọi được “ý thức hệ” in tiền để trả giúp món nợ nần
chồng chất kia?
Khi lâm nguy,
Việt Nam kêu gọi ai giúp đỡ như Hy Lạp?
Thật đáng buồn một đất nước (chính thể) không thể gọi tên một
bạn bè gần gũi thân thiết nhất, tin tưởng nhất, có thể chìa tay ra với nhau
trong cơn hoạn nạn. Nhưng lại có rất nhiều kẻ thù cả hữu hình lẫn vô hình, dù
chỉ bằng tên gọi…
Và đáng sợ hơn,
có thể, chính quyền đang tự tạo ra kẻ thù của mình từ chính dân tộc, nhân dân họ
bắt đầu bằng các Nghị quyết TW…
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét